Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması (açlık sınırı) 18.969,22 TL, gıda harcaması artı giyim, barınma (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım Eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılan diğer zorunlu aylık giderlerin toplam tutarı 61.788,99 TL’ye (yoksulluk sınırı) yükseldi.
Türk-İş’in araştırmasına göre gıda fiyatları aynı ayda aylık yüzde 7,02 (önceden yüzde 5,55), yıllık ise yüzde 83,06 (önceden yüzde 74,88) arttı.
TÜRK-İŞ’in açıklaması şöyle;
“TÜRK-İŞ hesaplamasına dayanan ve marketten markete giderek doğrudan piyasadan derlenen gıda ürünleri fiyatlarındaki değişim Mayıs 2024 itibarıyla harcama gruplarına göre şöyle gerçekleşti:
Süt, yoğurt ve peynir grubunda;
Süt fiyatı sabit kaldı. Yoğurt ve peynir ürünlerinde artış görüldü. Geçen ay 1 kilogram yoğurdun ortalama fiyatı 54,36 TL iken bu ay yüzde 10,28 artışla 60,59 TL’ye yükseldi. Geçen ay 1 kilogram peynirin fiyatı 246,65 TL iken bu ay yüzde 4,42 artışla 258,06 TL’ye yükseldi.
Et, tavuk, balık, yumurta, baklagiller, ürünler grubunda yer alan ürünler;
Bu ay dana eti ve balık fiyatlarında bir değişiklik yaşanmazken, balık tezgahlarında ağırlıklı olarak kültür balıklarının yer aldığı belirlendi. Hesaplamada her zaman olduğu gibi yaygın olarak satılan balıklar esas alındı. Kuzu etinde yüzde 3,76 artış yaşandı ve kilo fiyatı 762,41 TL’ye ulaştı. Geçtiğimiz ay ihracatta yaşanan olumsuzluklar nedeniyle fiyatı düşen yumurtanın fiyatı bu ay adet başına 3,58 TL oldu. Tavuk kilogram fiyatlarında ise herhangi bir değişiklik olmadığı görüldü.
Kuru baklagiller grubunda nohut, kuru fasulye ve yeşil mercimek fiyatları değişmedi. Kırmızı mercimekte geçen aya göre yüzde 5,73 artış yaşandı.
Taze meyve ve sebze grubunda;
Yaz mevsiminin yavaş yavaş devreye girmesiyle birlikte pazar tezgahlarındaki yaz meyvelerinin çeşitliliği de arttı. Bu nedenle bu ay meyve fiyatlarında yüzde 21 oranında artış gözlendi. Meyve fiyatları mevsim şartlarına göre değişiklik göstermektedir. Karpuz ve kavun fiyatlarının nispeten yüksek olduğu gözlendi. Kış aylarında en çok tercih edilen ve pazar tezgahlarında sıkça görülen portakal ve mandalinanın yavaş yavaş tezgahlardan kaybolmaya başladığı görülüyor. Kiraz, çilek, erik, yenidünya, dut, şeftali gibi yaz meyveleri yerini almaya başladı. Fiyatlar nispeten yüksek olsa da önümüzdeki aylarda havaların ısınmasıyla fiyatların düşmesi normal olacaktır. Ancak hesaplamada her zaman olduğu gibi günlük olarak yaygın olarak kullanılan mevsimlik ürünler esas alındı.
Sebze fiyatlarında yüzde 12,03 oranında artış yaşandı. Lahana, ıspanak, karnabahar ve brokoli gibi mevsimlik yeşil yapraklı sebzelerin fiyatlarının mevsim koşulları nedeniyle sınırlı sayıda tezgahta olduğu görüldü. Nisan ayında 25 TL olan 1 kilo patatesin fiyatı yüzde 11,11 düşüşle 22,50 TL’ye geriledi. Soğan ise fiyatı en çok artanlar listesinin başında kendine yer buldu. Geçen ay ortalama kilogram fiyatı 20 TL iken bu ay ortalama kilogram fiyatı yüzde 27,27 artışla 27,50 TL oldu.
Ana yemeklerin tamamlayıcısı maydanoz, marul gibi salata yeşillikleri hariç sebzenin kg başına ortalama fiyatı 33,21 TL, meyvenin kg başına ortalama fiyatı ise 56,53 TL oldu. Bu ay yapılan hesaplamada 22’si sebze, 14’ü meyve olmak üzere toplam 36 üründeki fiyat değişimleri dikkate alındı. Meyve ve sebzenin kilosu ortalama fiyatı 41,88 TL olarak belirlendi (Bu hesaplamada ana yemeklerin tamamlayıcısı olan maydanoz, marul gibi salata yeşillikleri de “Meyve ve Sebze Ortalama Fiyatı”na dahil edildi).
Grupta ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur ve irmik gibi ürünler yer alıyor.
Ankara’da ekmek fiyatlarına yüzde 25 oranında zam yapılmasıyla birlikte 200 gram ekmeğin fiyatı 10 TL oldu. Hesaplamada ekmeğin fiyatı standart ürün üzerinden alınmaya devam edildi. Tahıl ürünlerinde yeniden artış yaşandı. Geçen aya göre pirinçte yüzde 5,50, unda yüzde 6,03, makarnada yüzde 3,41, irmikte ise yüzde 3,75 artış yaşandı. Bulgur fiyatlarında değişiklik olmadı.
Esansiyel yağ ürünlerini içeren grupta;
Esansiyel yağ ürünlerini içeren grupta; Geçen ay 1 litre ayçiçek yağının ortalama fiyatı 56,55 TL iken bu ay yüzde 6,71 artışla 60,62 TL’ye ulaştı. Zeytinyağı fiyatları geçen aya göre istikrarlı kaldı. Tereyağı fiyatları yüzde 3,02 artışla kilosu 467,93 TL’ye ulaştı. Margarin fiyatlarında yüzde 6,22 oranında artış gözlendi ve kilogram fiyatı 103,31 TL oldu. Geçtiğimiz ay ortalama fiyatı 267 TL olan siyah zeytin bu ay 276 TL ile piyasalardaki yerini alırken, bu ay fiyatları düşen ender ürünlerden yeşil zeytin ise 210 TL ile piyasalardaki yerini aldı. Geçtiğimiz ay ortalama fiyatı yüzde 4,66 düşüşle 220 TL oldu. Yağlı tohum fiyatları sabit kaldı.
Son grupta yer alan diğer gıda maddeleri arasında;
Baharatlar (kimyon, nane, karabiber vb.) yüzde 5,26 artışla ortalama 659 TL fiyatla raflarda yerini aldı. Pekmez ve reçel fiyatlarında değişiklik olmadı. Şeker fiyatları yüzde 6,07 oranında artarak kilosu 42,5 TL’ye ulaştı. Tuz fiyatı geçen aya göre yüzde 13,47 oranında artarak bu ay yoğurt ve yumurtayla birlikte yüzde 10 artış eşiğini aşan ilk 3 gıda maddesinden biri oldu. Geçen ay 20,25 TL olan tuz fiyatları bu ay 23,53 TL oldu. Çay ve ıhlamur fiyatlarında ortalama yüzde 6 oranında artış yaşandı. “Bal ve salça fiyatlarında değişiklik olmadı.”
