ABD basınında Cumhuriyetçi Parti’nin kalesi sayılan The National Interest’te (NI) yayımlanan makalede, Amerikan Kongresi’nde Cumhuriyetçiler arasında Türkiye’ye ilişkin değişen görüşlere ilişkin lobiler paylaşıldı. “Avrasya: Rusya ile Türkiye Arasında” başlıklı yazıda, “Rusya’nın Avrasya ve Orta Asya’daki etkisi ve gücü azalırken, Türkiye’nin yükseldiği” belirtildi. Kongre lobilerine göre Cumhuriyetçiler arasında hakim olan görüş, bölgede önemli bir güç haline gelen Türkiye’nin Kafkaslar ve Orta Asya’da öncülük ettiği projelere ABD’nin destek vermesi gerektiği yönünde.
STRATEJİK İLİŞKİ
Makalede ABD Kongresi’nin her iki kanadındaki (Senato ve Temsilciler Meclisi) Cumhuriyetçilerin Türkiye hakkındaki görüşleri aktarılıyor.Rusya ile Türkiye arasındaki mali bağların güçlendirildiği vurgulandı. Rusya’nın doğal gaz alıcısı olan Türkiye’nin Batı pazarlarından da Rusya’ya ürün ulaştırabileceği bilgisine yer verilen yazıda, “iki taraf için stratejik ekonomik ilişki” yorumu yapıldı.
Türkiye ZORLUYOR
Altı ay sonra Cumhurbaşkanlığı seçimine gidecek olan ve anketlerde önde olan Cumhuriyetçi Parti’nin Senatör ve Temsilciler Meclisi üyelerine göre; Türkiye, Rusya’nın hem Orta Asya’daki hem de Kafkaslar’daki tarihi nüfuzuna meydan okuyor. Cumhuriyetçilere göre Türkiye, Azerbaycan’dan başlayıp tüm Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine kadar uzanan “güçlü bir güvenlik, ticaret ve kültür çerçevesi oluşturmayı” da başardı.
Cumhuriyetçiler ayrıca 2021 yılında Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan Şuşa Deklarasyonu ile Türkiye’nin bölgede Rusya dışında tek güvenlik garantörü haline geldiğini ve Orta Asya Türk devletlerinin de böyle bir alternatife yönelebileceğini öngörüyor.
ANA BELİRTİCİ
Kulis bilgilerine göre partinin dış politika uzmanları, Kazakistan ve Özbekistan’ın Türkiye ile ilişkilerini stratejik ortaklık noktasına getirmek istediklerini belirtiyor. Askeri kökenli Cumhuriyetçiler, her iki bölgede de Türkiye’nin savunma sanayii ürünlerine büyük bir talep olduğunu ve bu durumun, geleneksel silah ihracatçısı Rusya’nın bu bölgelerdeki konumunu aşmaya başladığını düşünüyor. Kırgızistan ile Tacikistan arasında 2021 ve 2022 yıllarında yaşanan gerilimde Rusya’nın etkili olmaması ancak Türkiye’nin müdahalesiyle iki ülkenin barış yoluna girmesi Cumhuriyetçilerin gözünden kaçmayan detaylar arasında yer alıyor.
ABD DESTEK OLMALI
Orta Asya’dan Hazar Denizi’ne ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya uzanan ‘Merkez Koridor’ sayesinde küresel ticari etki yaratmaya başlayan Türkiye’nin bölge ülkeleriyle yakınlaşması, ABD’li siyasetçilerin seçim sonrası stratejileri arasında yer alıyor. Kongre lobilerine göre, Türkiye Katılım Bankası, 2040 Türk Dünyası Vizyonu, Uluslararası Türk Kültür Örgütü (TÜRKSOY) veya Türk Devletleri Teşkilatı’nın ortak bir Türk yaratma çabalarıyla tüm bölge entegrasyon yoluna girecek. alfabe. Cumhuriyetçiler açısından ise “ABD’nin destekleyeceği öncelikli gelişmeler” olarak değerlendiriliyor.
TÜRK DÜNYASI ETKİSİ
ABD’li milletvekillerine göre, “Bölgesinde tartışmasız jeopolitik güç olan Türkiye, ABD tarafından desteklenirse Batı dünyası Rusya ve Çin karşısında güçlenecektir.” Cumhuriyetçiler de Türkiye’nin hem Kafkasya’da hem de Orta Asya’da yürüttüğü projelere “büyük destek verilmesi gerektiğini” belirtiyor.
emre.ozturk@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel
